Τώρα, ἀγαπητοί μου, τώρα πού ἕνα νέο ἔτος ἀνατέλλει στόν ὁρίζοντα τῆς ἀνθρωπότητος, ἄς κάνουμε μερικές σκέψεις.
Ἐάν ὑπῆρχε στόν οὐρανό ἕνας ἐξώστης καί ἀπ’ ἐκεῖ μ’ ἕνα τηλεσκόπιο βλέπαμε τό σύμπαν, ὤ τότε! Τό θέαμα πού θά παρουσιαζόταν στά μάτια μας θά ἦταν καταπληκτικό. Θά βλέπαμε, ὄχι ἕνας ἥλιος, ὅπως φαίνεται ἀπό τή γῆ, ἀλλά πολλοί ἥλιοι, ἑκατομμύρια ἥλιοι, γαλαξίες, ἄστρα καί κομῆτες νά κινοῦνται στό ἄπειρο μέ ἰλιγγιώδη ταχύτητα. Ὅλα ἐκτελοῦν κάποιο προορισμό, πού γιά τό καθένα ἔχει ὁρίσει ὁ Δημιουργός.
Ναί! Ὅλα, ἀπό τά πιό μικρά ἕως τά πιό μεγάλα, ὅλα ἔχουν προορισμό. Τίποτε δέν εἶναι τυχαῖο, τίποτε δέν εἶναι ἄσκοπο. Καί ὁ ἄνθρωπος, ἐρωτᾶται, ὁ ἄνθρωπος πού εἶναι ἡ κορωνίδα τῆς δημιουργίας δέν ἔχει προορισμό; Ἡ λογική μᾶς ὑποχρεώνει νά παραδεχθοῦμε ὅτι καί ὁ ἄνθρωπος ἔχει προορισμό. Ποιός δέ εἶναι ὁ προορισμός τοῦ ἀνθρώπου; Ἀπαντᾶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, ἡ ἁγία Γραφή. Προορισμός τοῦ ἀνθρώπου εἶναι τό κατ’ εἰκόνα Θεοῦ νά τό κάνει καθ’ ὁμοίωσιν. Νά ἐξυψωθεῖ, νά μοιάσει μέ τόν Θεό. Ὁ προορισμός τοῦ ἀνθρώπου μέ μία λέξη, ὅπως λένε οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ἡ θέωση. Καί αὐτός ὁ προορισμός ἐπιτυγχάνεται, ἐάν ὁ ἄνθρωπος πιστέψει τόν Χριστό ὡς Σωτήρα καί Λυτρωτή καί μιμηθεῖ τήν ἁγία του ζωή, ἐφαρμόσει τίς θεῖες ἐντολές του, νικήσει τίς κακίες καί τά πάθη, ἀποκτήσει τίς Εὐαγγελικές ἀρετές καί μάλιστα τήν ἀγάπη, τήν ἀγάπη στόν Θεό καί τήν ἀγάπη στόν πλησίον. Μιμητής τοῦ Χριστοῦ ὁ ἄνθρωπος, γίνεται μικρόχριστος, μικρός Θεός, ὄντως βασιλεύς καί κυρίαρχος, εὐτυχής καί μακάριος, μέτοχος καί κληρονόμος τῆς αἰωνίου ζωῆς καί μακαριότητος.
Ναί! Αὐτός εἶναι ὁ προορισμός τοῦ ἀνθρώπου. Μεγάλος καί ὑψηλός. Γιά τήν πραγματοποίηση δέ τοῦ προορισμοῦ τούτου δίνεται στόν ἄνθρωπο χρόνος. Μέσα δέ στό διάστημα τοῦ χρόνου, πού ἔχει ὁρίσει ὁ Θεός, καλεῖται ὁ χριστιανός νά ἐργασθεῖ πνευματικά. Ἔτσι ὁ χρόνος ἀξιοποιεῖται.
Ἀλλά γίνεται ἀπ’ ὅλους ἡ ἀξιοποίηση καί ἐκμετάλλευση τοῦ χρόνου ὅπως θέλει ὁ Χριστός πού συνέστησε μία ἀδιάλειπτη πνευματική ἐργασία γιά τήν ἠθική τελειοποίησή μας, γιά τήν ἐπιτυχία τοῦ προορισμοῦ μας; Δυστυχῶς τό μεγαλύτερο μέρος τῶν ἀνθρώπων δέν κάνουμε καλή χρήση τοῦ χρόνου πού μᾶς δίνει ὁ Θεός. Μεριμνοῦμε καί τυρβάζουμε περί πολλά, ἐνῶ ἑνός ἐστι χρεία. Τό δέ ἕνα αὐτό εἶναι ὁ Χριστός, τό νά πιστέψουμε δηλαδή στό λόγο του καί νά ζήσουμε σύμφωνα μέ τίς θεῖες ἐντολές του.
Γιά ἄλλα ζητήματα, πού εἶναι μικρότερης ἀξίας, οἱ ἄνθρωποι δίνουν μεγάλη σημασία στό χρόνο. Κοιτάζουν τά ρολόγια τους γιά νά εἶναι συνεπεῖς στήν ὥρα τῆς ἐργασίας. Μετροῦν καί τά λεπτά τῆς ὥρας ἀκόμη. Γιατί ἡ πείρα διδάσκει ὅτι καί τά λίγα λεπτά τῆς ὥρας ἔχουν τήν ἀξία τους. Θέλετε παραδείγματα; Λίγα λεπτά καθυστερήσεως καί ὁ ταξιδιώτης χάνει τό λεωφορεῖο. Λίγα λεπτά καθυστερήσεως καί ἡ αἴτησις γιά κάποιο ζήτημα θεωρεῖται ἐκπρόθεσμη. Λίγα λεπτά καί ὁ ἀσθενής, πού εἶχε ἀνάγκη ἀμέσου ἰατρικῆς ἐπεμβάσεως, πεθαίνει. Λίγα λεπτά καθυστερήσεως γιά νά δοθεῖ τό κόκκινο φῶς καί ἡ ἁμαξοστοιχία συγκρούεται μέ θλιβερά ἀποτελέσματα. Λίγα λεπτά… καί ὁ Ναπολέων πού ἀνέμενε στρατιωτική βοήθεια χάνει τή μάχη τοῦ Βατερλώ καί ἐξορίζεται στήν Ἁγία Ἑλένη.
Ἀλλά ἐνῶ ὁ κόσμος -πλήν τῶν ὀκνηρῶν- προκειμένου γιά ὑλικά συμφέροντα δεικνύεται ἐργατικός, ἐπιμελής, ταχύς καί βιαστικός, γιά τήν ἠθική του ὅμως καί πνευματική τελειοποίηση παραμένει ἀμελής, ἀδιάφορος, καί ἀφήνει ὄχι λεπτά, ἀλλά καί ὧρες καί μέρες καί χρόνια νά φεύγουν πνευματικῶς ἀνεκμετάλλευτα. Κυνηγός σκιῶν καί ὄχι τῆς πραγματικότητος.
Ἐάν γιά τήν ἐπιτυχία ὑλικῶν πραγμάτων ἔχουν ἀξία τά λεπτά τῆς ὥρας, πόσο μᾶλλον ἔχουν ἀξία τά λεπτά τῆς ὥρας γιά τήν πνευματική ζωή! Πόσα μποροῦμε νά πράξουμε κατά τό διάστημα τοῦ χρόνου! Ἀκριβής ἐκτέλεση τῶν καθηκόντων, ἱερές σκέψεις, θερμές προσευχές, εἰλικρινής μετάνοια καί ἐξομολόγηση, ἀνάγνωση Εὐαγγελίου, ἀκρόαση κηρυγμάτων, κατανυκτικός ἐκκλησιασμός, ἐπίσκεψη ἀσθενῶν, βοήθεια πασχόντων ἀδελφῶν, διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου… Νά μέ τί μποροῦμε νά πλουτίσουμε τό χρόνο τῆς ζωῆς μας καί νά γίνουμε πλούσιοι, πνευματικῶς μεγαλέμποροι, σύμφωνα μέ τή θεόπνευστη προτροπή τοῦ ἀποστόλου Παύλου, πού λέει˙ «Ἀδελφοί, βλέπετε οὖν πῶς ἀκριβῶς περιπατεῖτε, μή ὡς ἄσοφοι ἀλλ᾽ ὡς σοφοί, ἐξαγοραζόμενοι τόν καιρόν, ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσι» (Ἐφ 5,15-16).
Ὤ, πόσο πολύτιμος εἶναι ὁ χρόνος γιά τή σωτηρία τῆς ἀθάνατης ψυχῆς μας! Ἕνας ἄνθρωπος, πού ζῆ 70 χρόνια ἐδῶ στόν πλανήτη μας, ἐάν ὁ χρόνος αὐτός μετρηθεῖ σέ λεπτά τῆς ὥρας, θά δοῦμε ὅτι ὁ ἄνθρωπος αὐτός ἔζησε 36.792.000 λεπτά. Ἔζησε ἑκατομμύρια λεπτά! Ὤ, πόσα καλά θά μποροῦσε νά πράξει καί γιά τόν ἑαυτό του καί γιά τόν πλησίον του καί γιά τήν ἀνθρωπότητα ἐν γένει!
Ἀλλά δυστυχῶς οἱ ἄνθρωποι –πλήν ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων– δέν ἐκτιμοῦμε τήν ἀξία τοῦ χρόνου γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς. Ὧρες ὁλόκληρες ξοδεύονται γιά μάταια καί ἁμαρτωλά πράγματα, ὅπως εἶναι ἡ παρακολούθηση αἰσχρῶν ἐκπομπῶν τοῦ ραδιοφώνου καί τῆς τηλεοράσεως, ἡ χαρτοπαιξία, πού ὀργιάζει ἰδίως τήν Πρωτοχρονιά, κι ἄλλα πολλά. Ἀλίμονο! Γιά τόν διάβολο ὅλος ὁ χρόνος. Γιά τόν Χριστό; Οὔτε ἕνα λεπτό τῆς ὥρας!
Οἱ μόνοι πού εἶναι σέ θέση νά ἐκτιμήσουν τήν ἀξία τοῦ χρόνου εἶναι οἱ ἄνθρωποι πού πέθαναν ἀμετανόητοι γιά ὅσα κακά ἔκαναν ἐδῶ στή γῆ καί τώρα βρίσκονται στόν ἄλλο κόσμο, πού δέν εἶναι παραμύθι ἀλλ’ εἶναι μία σκληρή πραγματικότητα. Ἐάν ἦταν δυνατόν νά ρωτηθεῖ ἕνας ἀπ’ αὐτούς τί θέλει, τίποτ’ ἄλλο δέν θά ζητοῦσε, οὔτε πλούτη οὔτε αἰσχρούς ἔρωτες οὔτε τιμές καί ἀξιώματα οὔτε τίποτε ἄλλο ἀπ’ αὐτά πού κυνηγοῦν οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ στή γῆ, ἀλλ’ ἕνα καί μόνο θά ζητοῦσε ἀπό τόν Θεό. Ἕνα καί μόνο λεπτό τῆς ὥρας! Ναί, ἕνα λεπτό τῆς ὥρας. Διότι καί ἕνα λεπτό τῆς ὥρας φθάνει γιά νά πεῖ ὁ ἁμαρτωλός ἕνα λόγο μετανοίας, σάν ἐκεῖνο πού εἶπε μέσα σ’ ἕνα λεπτό ὁ ληστής στό σταυρό: «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου».
Χριστιανοί μου!
Νέο ἔτος, νέα παράταση ζωῆς. Μή σπαταλᾶτε τό χρόνο σας. Μήν καῖτε τά λεπτά τοῦ χρόνου. Ὁ χρόνος εἶναι ἀνεκτίμητος. Φεύγει καί δέν ἐπιστρέφει πιά. «Χρόνου φείδου»!
Ἐπίσκοπος
Αὐγουστῖνος Καντιώτης