Εἶναι, πράγματι, πρόκληση φοβερή γιά τή σκέψη μας, ἐμπόδιο ἀξεπέραστο γιά τήν «τετράγωνη λογική» μας ὅτι ὁ Σωτήρας ἦρθε στόν κόσμο μέ τήν πιό ταπεινή μορφή, σάν ἕνα ἀδύναμο βρέφος. Καί σ᾿ αὐτό τό ἀδιανόητο προστίθεται καί τό ἄλλο: Ὁ Ἰησοῦς Χριστός, πού «θέλει πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι» καί πού γι᾿ αὐτόν ἀκριβῶς τό λόγο σταυρώθηκε καί ἀναστήθηκε, δέν ἐξαναγκάζει κανέναν. Δέν δίνει ὑποχρεωτικά τή σωτηρία. Μέ ἀπόλυτο σεβασμό πρός τήν ἀνθρώπινη ἐλευθερία, περιμένει ἀπό τόν κάθε ἄνθρωπο ἀνεξαιρέτως νά συγκατατεθεῖ ἐλεύθερα στή θεϊκή προσφορά.
Αὐτή ἡ θεϊκή συγκατάβαση εἶναι καί ἡ μεγαλύτερη πρόκληση γιά τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου, διότι ἀπαιτεῖ τήν ἑκούσια ὑποταγή του στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ὑπόθεση προσωπική τοῦ καθενός ἡ σωτηρία. Ἀπαιτεῖ τή συνάντηση τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν ἴδιο τόν Θεό. Καί δέν εἶναι ἀνώδυνη αὐτή ἡ συνάντηση. Ἄν καί ἔχει γίνει τό πρῶτο καί σπουδαιότερο βῆμα ἀπό τόν Θεό -πού γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς κατέβηκε στή γῆ, γιά νά συναντήσει τόν ἄνθρωπο- μένει ἀπραγματοποίητη ἡ σωτηρία γιά τό κάθε συγκεκριμένο πρόσωπο, ἐφόσον αὐτό δέν ἀποδέχεται τήν προσφορά τοῦ Θεοῦ, δέν ἀνταποκρίνεται στήν υἱοθεσία πού Ἐκεῖνος τοῦ προτείνει.
Εἶναι διαφωτιστικό τό μεγαλειῶδες διάγγελμα τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου· «Εἰς τά ἴδια ἦλθε (ὁ Χριστός), καί οἱ ἴδιοι αὐτόν οὐ παρέλαβον. Ὅσοι δέ ἔλαβον αὐτόν, ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν τέκνα Θεοῦ γενέσθαι, τοῖς πιστεύουσιν εἰς τό ὄνομα αὐτοῦ» (Ἰω 1,11 -12). Ὁ Χριστός ἔρχεται ὄχι σέ τόπο ξένο καί ἄγνωστο ἀλλά στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου, τόν ὁποῖο ὁ ἴδιος ἔπλασε. Καί περιμένει νά τοῦ ἀνοίξει αὐτόβουλα ὁ ἄνθρωπος, νά τοῦ προσφέρει κατάλυμα. Τότε -καί μόνο τότε- μπαίνει φέρνοντας μαζί του ὅλα τά θεϊκά του δῶρα: τή χαρά, τήν εἰρήνη, τή λύτρωση, τή σωτηρία. Ἄν δέν τόν δεχθεῖ καί δέν τόν παραλάβει ὁ ἄνθρωπος, δέν θά μπεῖ ποτέ μόνος Του! Σέβεται ἀπαράβατα τίς κλειστές πόρτες, ὅπως τίς σεβάστηκε ἐκείνη τή νύχτα τῆς Γέννησης πού δέν προσφέρθηκε κατάλυμα στήν ἁγία οἰκογένεια.
Πῶς ἀνοίγει κανείς τήν πόρτα στόν Χριστό καί πῶς τόν παραλαμβάνει; Μέ τήν ἀποδοχή τοῦ θείου λόγου καί τῆς ἁγιαστικῆς χάρης τῶν μυστηρίων. Ἤδη μέ τό Βάπτισμα λάβαμε ὅλοι τό χάρισμα καί τήν ἐξουσία τῆς υἱοθεσίας. Ἔχουμε δική μας τή χάρη τοῦ Θεοῦ. Ἔχουμε τίς προϋποθέσεις νά φθάσουμε ἀπό τό κατ᾿ εἰκόνα στό καθ᾿ ὁμοίωσιν Θεοῦ. Ἐνταγμένοι στήν οἰκογένεια τῆς Ἐκκλησίας του εἴμαστε «οἱ ἴδιοι», οἱ δικοί του. Ἀλλά αὐτή ἀκριβῶς ἡ ἰδιότητα συνεπάγεται καί τή μεγάλη μας εὐθύνη· τήν ἑκούσια παράδοση τῆς ἐλευθερίας μας στόν Σωτήρα σέ καθημερινή βάση, τήν ὁλόψυχη ὑποταγή μας στό θέλημά του σέ κάθε συγκεκριμένη περίπτωση.
Μ᾿αὐτή καί μόνο τήν προϋπόθεση ἀξιοποιοῦμε τή Γέννηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τήν ἀπολαμβάνουμε ὡς προσωπική μας ἀναγέννηση. Ἔτσι γίνονται τά Χριστούγεννα ὄχι μιά γιορτινή μέρα τοῦ χρόνου ἀλλά ἡ ἀπαρχή μιᾶς γιορτινῆς, νέας ζωῆς. Τέτοια, εὐχόμαστε, νά ᾿ναι τά φετινά Χριστούγεννα!
Αὐτή ἡ θεϊκή συγκατάβαση εἶναι καί ἡ μεγαλύτερη πρόκληση γιά τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου, διότι ἀπαιτεῖ τήν ἑκούσια ὑποταγή του στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ὑπόθεση προσωπική τοῦ καθενός ἡ σωτηρία. Ἀπαιτεῖ τή συνάντηση τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν ἴδιο τόν Θεό. Καί δέν εἶναι ἀνώδυνη αὐτή ἡ συνάντηση. Ἄν καί ἔχει γίνει τό πρῶτο καί σπουδαιότερο βῆμα ἀπό τόν Θεό -πού γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς κατέβηκε στή γῆ, γιά νά συναντήσει τόν ἄνθρωπο- μένει ἀπραγματοποίητη ἡ σωτηρία γιά τό κάθε συγκεκριμένο πρόσωπο, ἐφόσον αὐτό δέν ἀποδέχεται τήν προσφορά τοῦ Θεοῦ, δέν ἀνταποκρίνεται στήν υἱοθεσία πού Ἐκεῖνος τοῦ προτείνει.
Εἶναι διαφωτιστικό τό μεγαλειῶδες διάγγελμα τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου· «Εἰς τά ἴδια ἦλθε (ὁ Χριστός), καί οἱ ἴδιοι αὐτόν οὐ παρέλαβον. Ὅσοι δέ ἔλαβον αὐτόν, ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν τέκνα Θεοῦ γενέσθαι, τοῖς πιστεύουσιν εἰς τό ὄνομα αὐτοῦ» (Ἰω 1,11 -12). Ὁ Χριστός ἔρχεται ὄχι σέ τόπο ξένο καί ἄγνωστο ἀλλά στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου, τόν ὁποῖο ὁ ἴδιος ἔπλασε. Καί περιμένει νά τοῦ ἀνοίξει αὐτόβουλα ὁ ἄνθρωπος, νά τοῦ προσφέρει κατάλυμα. Τότε -καί μόνο τότε- μπαίνει φέρνοντας μαζί του ὅλα τά θεϊκά του δῶρα: τή χαρά, τήν εἰρήνη, τή λύτρωση, τή σωτηρία. Ἄν δέν τόν δεχθεῖ καί δέν τόν παραλάβει ὁ ἄνθρωπος, δέν θά μπεῖ ποτέ μόνος Του! Σέβεται ἀπαράβατα τίς κλειστές πόρτες, ὅπως τίς σεβάστηκε ἐκείνη τή νύχτα τῆς Γέννησης πού δέν προσφέρθηκε κατάλυμα στήν ἁγία οἰκογένεια.
Πῶς ἀνοίγει κανείς τήν πόρτα στόν Χριστό καί πῶς τόν παραλαμβάνει; Μέ τήν ἀποδοχή τοῦ θείου λόγου καί τῆς ἁγιαστικῆς χάρης τῶν μυστηρίων. Ἤδη μέ τό Βάπτισμα λάβαμε ὅλοι τό χάρισμα καί τήν ἐξουσία τῆς υἱοθεσίας. Ἔχουμε δική μας τή χάρη τοῦ Θεοῦ. Ἔχουμε τίς προϋποθέσεις νά φθάσουμε ἀπό τό κατ᾿ εἰκόνα στό καθ᾿ ὁμοίωσιν Θεοῦ. Ἐνταγμένοι στήν οἰκογένεια τῆς Ἐκκλησίας του εἴμαστε «οἱ ἴδιοι», οἱ δικοί του. Ἀλλά αὐτή ἀκριβῶς ἡ ἰδιότητα συνεπάγεται καί τή μεγάλη μας εὐθύνη· τήν ἑκούσια παράδοση τῆς ἐλευθερίας μας στόν Σωτήρα σέ καθημερινή βάση, τήν ὁλόψυχη ὑποταγή μας στό θέλημά του σέ κάθε συγκεκριμένη περίπτωση.
Μ᾿αὐτή καί μόνο τήν προϋπόθεση ἀξιοποιοῦμε τή Γέννηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τήν ἀπολαμβάνουμε ὡς προσωπική μας ἀναγέννηση. Ἔτσι γίνονται τά Χριστούγεννα ὄχι μιά γιορτινή μέρα τοῦ χρόνου ἀλλά ἡ ἀπαρχή μιᾶς γιορτινῆς, νέας ζωῆς. Τέτοια, εὐχόμαστε, νά ᾿ναι τά φετινά Χριστούγεννα!
Στέργιος Ν. Σάκκος
Ἀπολύτρωσις 55 (2000) 243