Οπως καί σ᾿ ἄλλες του Ἐπιστολές (βλ. Ρω 15,30-32· Κλ 4,3-4· Φλμ 22· Α´ Θε 5,25· πρβλ. Β´ Κο 1,11· Φι 1,19), ὁ ἀπόστολος Παῦλος παρακαλεῖ τούς πιστούς τῆς Θεσσαλονίκης νά προσεύχονται γιά τούς ἀποστόλους: «Προσεύχεσθε, ἀδελφοί, περὶ ἡμῶν» (3,1). ῾Ο ἴδιος πιστεύει ὅτι στίς προσευχές τῶν πιστῶν ὀφείλει τήν ὑγεία του καί τή σωτηρία του ἀπό μεγάλους κινδύνους (βλ. Φλμ 22˙ Β´ Κο 1,10-11). Ἔχει πεποίθηση στή δύναμη αὐτῶν τῶν προσευχῶν, τήν ὁποία ἐξασφαλίζει τό πλῆθος τῶν προσευχομένων (πρβλ. Μθ 18,19) καί ἡ ὁμόνοια, πού ἀναπαύει πολύ τόν Θεό.
῾Η δέηση γιά τούς ποιμένες τῆς ᾿Εκκλησίας δέν εἶναι ἁπλῶς καθῆκον τῶν πιστῶν· εἶναι ἡ εὐγενέστερη ἐκδήλωση τῆς ἀγάπης καί τῆς εὐγνωμοσύνης τους. ῾Η σκέψη ὅτι οἱ ἐργάτες τοῦ εὐαγγελίου, κληρικοί καί λαϊκοί, εἶναι μεγάλα πνευματικά ἀναστήματα καί ἑπομένως δέν ἔχουν ἀνάγκη τῶν προσευχῶν μας, δέν εἶναι ὀρθή. Κατά τόν ἅγιο Χρυσόστομο, εἶναι σκέψη πλανεμένη, ἡ ὁποία χαλαρώνει τόν σύνδεσμο μαζί τους, καί τούς στερεῖ ἀπό ἕνα ἰσχυρότατο ὅπλο.
Εἶναι ἀνάγκη καί χρέος μας νά προσευχόμαστε γιά τούς πνευματικούς μας πατέρες καί διδασκάλους γιά τρεῖς βασικούς λόγους: Πρῶτα ἀπό ὅλα τό ἔργο τους εἶναι κοπιαστικό καί δύσκολο· ἔπειτα ποιμένες καί πιστοί ἀποτελοῦμε ἕνα σῶμα, τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ· καί τέλος προσευχόμενοι γιά τούς ἐργάτες τῆς Ἐκκλησίας, γινόμαστε κι ἐμεῖς συνεργάτες καί συναγωνιστές τους.
Οἱ πατέρες καί διδάσκαλοι τῆς ᾿Εκκλησίας, ἔχοντας συναίσθηση τῆς σοβαρῆς τους θέσης, μέ ἀγωνία ζητοῦσαν τίς προσευχές τῶν πιστῶν. «῞Οπως στόν πόλεμο», λέει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος, «οἱ ἐχθροί προσπαθοῦν νά ἐξοντώσουν τόν στρατηγό, διότι τότε εὔκολα θά νικήσουν ὁλόκληρη τή στρατιά, ἔτσι καί στόν πνευματικό ἀγώνα, ὁ ἀντίδικός μας διάβολος περισσότερο ἀγωνίζεται νά καταβάλει τούς πνευματικούς ἡγέτες πού βρίσκονται στήν πρώτη γραμμή τῆς μάχης. Γι᾿ αὐτό, ὅπως οἱ στρατιῶτες καλύπτουν καί ἀσφαλίζουν μέ τίς ἀσπίδες τους τόν στρατηγό, ἔτσι καί ἐμεῖς νά καλύπτουμε καί νά ἐνισχύουμε μέ τίς προσευχές τούς ποιμένες μας».
῾Η πνευματική οἰκογένεια, ἡ ᾿Εκκλησία, εἶναι σῶμα· καί ὅταν πάσχει ἕνα μέλος τοῦ σώματος, συμπάσχουν ὅλα τά μέλη, ἐκτός βέβαια ἄν εἶναι νεκρά. ῞Οταν ἕνας πατέρας βρίσκεται στό νοσοκομεῖο ἤ σέ ἐπικίνδυνη ἐργασία, ἡ οἰκογένεια δέν εἶναι ἀμέριμνη, ἀλλά ἀγωνιᾶ, ἀγρυπνεῖ, προσεύχεται, ἐνεργεῖ, βοηθᾶ καί συμπάσχει μέ κάθε τρόπο. Τό ἴδιο κάνουν καί οἱ πιστοί γιά τόν πνευματικό τους πατέρα. Μέ αὐτό τό φρόνημα καί αὐτή τήν πεποίθηση ἡ ᾿Εκκλησία, τηρώντας τήν ἀποστολική παράδοση, προσεύχεται γιά τούς ἐπισκόπους καί διδασκάλους της, καί γενικά γιά ὅλους ὅσοι ἐργάζονται καί κοπιάζουν γιά τό εὐαγγέλιο καί ἔχουν τήν εὐθύνη ψυχῶν.
Τό ἱεραποστολικό ἔργο εἶναι ἀγώνας πού ἔχει δύο μέτωπα: τό κήρυγμα καί τήν προσευχή. Τό ἕνα μέτωπο τό κρατᾶ ὁ ἀπόστολος μέ τό κήρυγμά του, τό δεύτερο οἱ πιστοί προσευχόμενοι. Οἱ ἀπόστολοι εἶναι ὑπουργοί τοῦ εὐαγγελίου, δηλαδή συνεργάτες τοῦ Θεοῦ γιά τήν ἐξάπλωση τῆς βασιλείας του. Οἱ χριστιανοί μέ τίς προσευχές τους γίνονται συνυπουργοί, συνεργοί τῶν ἀποστόλων. Οἱ πιστοί πράγματι συνεργάζονται καί συναγωνίζονται, ὅταν ἡ προσευχή τους εἶναι τόσο θερμή, τόσο ἐναγώνια, τόσο δυνατή, ὅσο καί τό κήρυγμα τοῦ ἀποστόλου ὑπέρ τοῦ ὁποίου προσεύχονται.
Στίς μέρες μας πολλές φορές πικραινόμαστε, ὅταν ἐκκλησιαστικά θέματα σχολιάζονται χλευαστικά ἀπό τούς δημοσιογράφους. Ἔναντι αὐτῶν τῶν ἐπιθέσεων ἔχουμε στά χέρια μας ἕνα ἰσχυρό ὅπλο: Ὅλα αὐτά πού μᾶς πονοῦν νά τά κάνουμε αἰτήματα τῆς προσευχῆς μας. ῾Η προσευχή μας θά εἰσακουσθεῖ ἀπό τόν Κύριο, ὄχι γιά τή δική μας ἁγιότητα, ἀλλά διότι «ἡ συμφωνία πολλὴν ἔχει τὴν ἰσχύν», ὅπως λέει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος. ῞Οταν ὅλοι οἱ πιστοί σύμφωνοι ζητοῦμε τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ γιά τήν ᾿Εκκλησία του, τότε ὁπωσδήποτε θά εἰσακουσθοῦμε. Αὐτό μᾶς τιμᾶ πολύ, διότι ἔτσι γινόμαστε συνεργάτες τοῦ Θεοῦ στήν ἐξάπλωση τῆς βασιλείας του στή γῆ. Γι᾿ αὐτό, ὁ ἱερός πατέρας συνιστᾶ στούς χριστιανούς: «Γίνετε σύμμαχοί μας μέ τίς προσευχές σας, ἀνορθῶστε τά χέρια μας νά μήν παραλύουν, ἀνοῖξτε τό στόμα μας νά μήν κλείνει, παρακαλεῖτε γιά μᾶς τόν Θεό. ῞Ο,τι καλό ἐπιτύχουμε θά εἶναι πάλι δικό σας, ἀφοῦ ἀνήκουμε στήν ἴδια ᾿Εκκλησία».
῾Ο π. Αὐγουστῖνος ἐπίσκοπος Φλωρίνης, στό βιβλίο του «Εἰς τήν θείαν Λειτουργίαν, τ. Α´», γράφει σχετικά: «῾Ο ἐπίσκοπος δέν πρέπει νά μένει μόνος στόν ἀγῶνα... ῞Οσοι πιστοί, ὅσοι εἰλικρινεῖς φίλοι τοῦ καλοῦ καί τοῦ ὡραίου, πρέπει νά σταθοῦν στό πλευρό του καί σάν συστρατιῶτες νά συναγωνισθοῦν γιά τή νίκη τοῦ σταυροῦ... Ὁ ἐπίσκοπος εἶναι ἕνας πατέρας. Καί σάν πατέρας πρέπει ν’ ἀγαπᾶται καί νά ὑποστηρίζεται ἀπ᾿ ὅλα τά πνευματικά του παιδιά. ῞Οσο τόν μισοῦν θανάσιμα οἱ ἐχθροί τῆς πίστεως τόσο πρέπει νά τόν ἀγαποῦν τά πνευματικά του παιδιά. Γιά τόν ἐπίσκοπο οἱ πιστοί ἄς γονατίζουν καί ἄς προσεύχονται διαρκῶς».
Στέργιος Ν. Σάκκος
Περιοδικό "Ἀπολύτρωσις"
Τεῡχος Μαρτίου 2025