Ἡ ἀπόρριψη τοῦ ἰταμοῦ τελεσιγράφου τῶν Ἰταλῶν, τό ΟΧΙ ὡς ἀπάντηση στήν ἀλαζονεία τοῦ ἰσχυροῦ, συνιστᾶ λαμπρό ἔπος τῆς νεότερης ἱστορίας μας, τό ὁποῖο μαρτυρεῖ περίτρανα ὅτι, παρά τά λεγόμενα ἀπό ἀνθέλληνες τοῦ ἐξωτερικοῦ καί ἐγχώριους, εἴμαστε ἀπόγονοι τῶν λαμπρῶν ἐκείνων Ἑλλήνων τῆς ἀρχαιότητας, τῆς βυζαντινῆς περιόδου καί τῆς τουρκοκρατίας. Δέν θέλω μ᾽ αὐτό πού γράφω νά ρίξω πέπλο λήθης ἐπάνω ἀπό τίς ἀρκετές καί ἐξόχως θλιβερές μαῦρες σελίδες τῆς ἱστορίας μας, πού ὀφείλονται στίς ἀδυναμίες μας ὡς Γένους. Θέλω νά τονίσω τίς ἀρετές πού κοσμοῦσαν τούς προγόνους μας, χάρη στίς ὁποῖες αὐτοί κατάφεραν σέ ἀντίθεση μέ πλεῖστα ὅσα ἔθνη νά ἐπιβιώσουν ἐπί μακρόν στό διάβα τῆς ἱστορίας καί νά μεγαλουργήσουν προσφέροντας τά μέγιστα στόν ἀνθρώπινο πολιτισμό. Ἐννοοῦμε τόν ὄντως πολιτισμό καί ὄχι αὐτόν πού ἐπιχειρεῖ νά ἐπιβάλει ἡ νεοβάρβαρη νέα τάξη πραγμάτων.
Τό ἔπος τοῦ 1940 ὑπῆρξε λαμπρό γιά πολλούς καί διάφορους λόγους. Ἔδειξε πρωτίστως τί μποροῦν νά ἐπιτύχουν οἱ Ἕλληνες μονοιασμένοι.
... Ἀναμφισβήτητα συντέλεσε τά μέγιστα ὁ ἄνανδρος τορπιλισμός τῆς «Ἕλλης» στήν Τῆνο τήν ἡμέρα τῆς γιορτῆς τῆς Μεγαλόχαρης. Τό παραδέχεται ἀκόμη καί ὁ τότε ἰταλός πρεσβευτής στή Ἀθήνα στά ἀπομνημονεύματά του. Ὁ ἑλληνικός λαός, ἰδίως τῆς πρωτεύουσας, τῆς ἀγνώριστης κατά τό ἦθος στίς ἡμέρες μας, εἶχε ξεχυθεῖ στούς δρόμους μέ ἀλαλαγμούς χαρᾶς στό ἄγγελμα τῆς κήρυξης τοῦ πολέμου. Αὐτή τή σκηνή εἶδε καί ὁ Παλαμᾶς καί κάλεσε τούς Ἕλληνες νά μεθύσουν μέ τό ἀθάνατο κρασί τοῦ ᾽21! Σέ βιβλίο τοῦ Δημοτικοῦ σήμερα εἶναι γραμμένο ὅτι τότε ὅλοι ἔτρεξαν νά κρυφτοῦν στά καταφύγια. Μ᾽ αὐτό οἱ δειλοί νεογραικύλοι ἐπιχειροῦν νά μεταδώσουν στούς ἀθώους μαθητές πνεῦμα δειλίας καί ἡττοπάθειας. Ναί, δέν θά μάθουν αὐτοί στά σχολικά ἕδρανα ὅτι τά καταφύγια ἦταν γιά τόν ἄμαχο πληθυσμό. Οἱ δυνάμενοι νά κρατήσουν ὅπλο ἔδωσαν βροντερό τό «παρών» στό προσκλητήριο τῆς πατρίδας. Ἅπαντες παρόντες, ἀκόμη καί ἐκεῖνοι πού ἦσαν ἀντίθετοι πρός τό δικτατορικό καθεστώς. Ἅπαντες παρόντες, οἱ ἁπλοί ἄνθρωποι τοῦ λαοῦ, ἀλλά καί οἱ διανοούμενοι, οἱ πολιτικοί καί οἱ καλλιτέχνες. Μόνο μετά τόν πόλεμο στά προσκλητήρια ἀκουγόταν: «Ἀπών! Ἔπεσεν ἡρωικῶς μαχόμενος». Ἔπεσε ἐκεῖ στά κακοτρά- χαλα βουνά τῆς Βορείου Ἠπείρου, τήν ὁποία ποτέ δέν διεκδικήσαμε, ἄν καί ἀπελευθερώσαμε τρεῖς φορές. Ἔπεσε πολεμώντας ὄχι μόνο τόν ἐχθρό, ἀλλά καί τίς μανιασμένες θύ- ελλες ὑπό φοβερό ψύχος, τήν πείνα καί τίς ἀμέτρητες στρατιές ἀπό ψεῖρες!
Τό θρησκευτικό συναίσθημα διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στή γραφή τοῦ ἔπους. Μυριάδες οἱ μαρτυρίες, καταγεγραμμένες ἀπό πρωταγωνιστές καί δευτεραγωνιστές σ᾽ αὐτό. Ἔχουν βέβαια ἐξοβελιστεῖ ἀπό τά σχολικά ἐγχειρίδια, ὅμως ὑπάρχουν καί κανείς ἐπίδοξος ὀλετήρας τῆς ἱστορικῆς μνήμης δέν θά καταφέρει νά τίς ἀφανίσει. Κανείς δέν θά κα- ταφέρει νά στερήσει ἀπό ἐπερχόμενες γενιές τό «Ἄξιόν ἐστι» τοῦ Ἐλύτη, πού ἀποδόθηκε μέ τήν ἔξοχη φωνή τοῦ Κατράκη. Μπορεῖ νά ἐπιλέγουν γιά τά παιδιά μας σήμερα ὁδηγίες μαγειρικῆς, ὥστε νά γίνουν ἱκανά γιά παρασκευή ποικιλίας καφέδων καί μακαρονάδων, παραβλέπουν ὅμως ὅτι θέλει καί ἡ ψυχή τήν τροφή της. Καί κάποια πεινασμένη γενιά θά ἀνασύρει ἀπό βιβλιοθῆκες, ἀπό σχολικά καί οἰκογενειακά ἀρχεῖα ὅλον αὐτόν τόν πλοῦτο, πού σήμερα ἐπιχειροῦν νά θάψουν, ὥστε νά μήν εἶναι προσιτός στούς ἐκκολαπτόμενους αὐριανούς πολίτες τῆς χώρας. Λησμονοῦν πάντως κάτι: Ὅταν θάβεις τόν σπόρο στή γῆ, αὐτός βλαστάνει.
Κατά τή μεταπολίτευση ἐπιχειρήθηκε νά ὑποκατασταθεῖ ὁ ἑορτασμός τῆς 28ης Ὀκτωβρίου ἀπό τόν ἄλλο τῆς ἐθνικῆς ἀντίστασης, ἄν καί ἔχει καθιερωθεῖ ἄλλη ἡμερομηνία γιά τόν ἑορτασμό αὐτῆς. Κινηματογραφικές ταινίες καί ἱστορικές πραγματεῖες ἔστρεφαν καί στρέφουν τήν προσοχή τῶν τηλεθεατῶν μακριά ἀπό τό λαμπρό ἔπος. Γιατί; Μήπως ἦταν λαμπρότερη ἡ ἐθνική ἀντίσταση, πού εἶναι ἀμφίβολο ἄν ὑπῆρξε ἐθνική; Ὄχι βέβαια κατά τούς πόθους καί τά ὁράματα τοῦ λαοῦ, πού συμμετεῖχε ἐνθουσιωδῶς σ᾽ αὐτήν, ἀλλά κατά τούς σκοπούς καί τίς ἐπιδιώξεις τῶν πρωταιτίων, οἱ ὁποῖοι ὑπηρέτησαν ξένα συμφέροντα καί προετοίμασαν τό ἔδαφος γιά τόν ἐμφύλιο πόλεμο πού ἀκολούθησε.
Τά τελευταῖα ἔτη ἐνορχηστρωμένοι οἱ μηχανισμοί τῆς ἱστορικῆς ἀποδόμησης καί τοῦ ἐθνομηδενισμοῦ ὀργανώνουν πανηγυρικά τόν ἑορτασμό τῆς ἀπελευθέρωσης τῆς πρωτεύουσας. Μέ πληθώρα ἐκδηλώσεων ἐπί σειρά ἡμερῶν στοχεύουν νά περάσει ἀπαρατήρητη ἡ ἐπέτειος τοῦ ΟΧΙ ἤ νά μετριαστοῦν οἱ ἐντυπώσεις ἀπό τόν ἑορτασμό αὐτοῦ. Ἀλλά δέν ἐκδιώξαμε τούς φρικτούς γερμανούς κατακτητές. Μόνοι τους ἐγκατέλειψαν τό ἔδαφος τῆς χώρας μας. Καί ἐμεῖς ἑτοιμαστήκαμε νά ἀλληλοσφαγοῦμε, ὥστε νά ἀποτελειώσουμε τήν καταστροφή πού προκάλεσαν οἱ κατακτητές.
Βέβαια ἀκόμη δέν ἔλαβαν οἱ ἰθύνοντες τήν ἀπόφαση νά καταργήσουν τίς παρελάσεις, ἄν καί λυσσομανοῦν ἐναντίον τους, χαρακτηρίζοντάς τες ὡς μέσα καλλιέργειας στρατοκρατικοῦ πνεύματος. Εἶναι ὅμως πολύ πιθανόν νά ἀποτελοῦν αὐτές παρελθόν στό προσεχές μέλλον, στό ὄνομα ἑνός ἀρρωστημένου δῆθεν φιλειρηνικοῦ πνεύματος, στήν οὐσία ἑνός πνεύ- ματος ἄνευ ὅρων ὑποταγῆς στίς δυνάμεις πού προκαλοῦν τούς πολέμους!
Εἶμαι βέβαιος ὅτι ὁ ἑλληνικός λαός ἀντιτίθεται στήν κατεδάφιση τῆς ἱστορικῆς μνήμης καί αὐτό τό γνωρίζουν οἱ ἐθνομηδενιστές ὅλων τῶν ἀποχρώσεων. Τό ὅτι δέν τόλμησαν νά διενεργήσουν δημοψήφισμα γιά τή συμφωνία μέ τή γείτονα χώρα εἶναι σαφής ἔνδειξη. Χρειάζονται ὅμως καί ἀποδείξεις. Οἱ σημαῖες πού κυματίζουν στίς ἐθνικές ἐπετείους εἶναι πλέον πολύ λίγες. Ἄς φροντίσουμε νά καλύπτουν στό ἑξῆς τούς ἐξῶστες. Οἱ πολίτες πού προσέρχονται στίς παρελάσεις εἶναι λιγότεροι ἀπ᾽ ἐκείνους πού παρακολουθοῦν τά ἀποκριάτικα δρώμενα. Ἄς ξεχυνόμαστε στούς δρόμους, ὅπως οἱ Ἀθηναῖοι τό 1940. Ἄς ἀναλά- βουμε ἐμεῖς νά διδάξουμε στά παιδιά καί στά ἐγγόνια μας τήν ἱστορία μας καί νά τά μάθουμε βηματισμό, ὥστε νά μήν εὐτελίζονται κατά τίς παρελάσεις. Εἶναι καιρός νά ἐγκαταλείψουμε τήν παθητική στάση καί νά περάσουμε σέ ἀντίσταση. Ἀντίσταση στόν ἐπιχειρούμενο ἀφανισμό τοῦ ἐθνικοῦ φρονήματος, παράλληλα πρός τόν ἀφανισμό τοῦ ἤθους μέ τήν πρόταξη τῆς εὐμάρειας καί τοῦ καταναλωτισμοῦ. Ἡ κοινωνία μας νοσεῖ βαρύτατα βιώνοντας ἔσχατη παρακμή. Καί ἡ παρακμή ὁ- δηγεῖ τούς λαούς πού δέν ἔχουν τή διάθεση νά ἀνανήψουν στό περιθώριο τῆς ἱστορίας.
Ἀπ. Παπαδημητρίου
"Ἀπολύτρωσις", Ὀκτ. 2019