ΤΟ ΧΡΕΟΣ
Πρώτο Μέρος
ΧΟΡΩΔΙΑ: Μέγαν εύρατο (απολυτίκιο του Αγίου Δημητρίου από τη Βυζαντινή χορωδία)
ΜΟΥΣΙΚΗ
Δημοσιογράφος 1: Γεια σας!
Δημοσιογράφος 2:Καλημέρα σας!
Δημοσιογράφος 1: Στη σημερινή μας γιορτή έχουμε πολλά θέματα να σας παρουσιάσουμε, γι’ αυτό ας μη χάνουμε το χρόνο μας.
Ξεκινάμε με ένα αφιέρωμα στη σημαία.
Δημοσιογράφος 2: Μια στιγμή, πρώτα να καλωσορίσουμε τα παιδιά της Πρώτης Λυκείου!
Ένα ζεστό χειροκρότημα, λοιπόν, για τα παιδιά της Πρώτης! Καλωσορίσατε!
Να πούμε καλή δύναμη και καλό κουράγιο στους μαθητές της Τρίτης Λυκείου. Και για τους μαθητές της Δευτέρας…δεν έχουμε να πούμε κάτι…Να περνάτε καλά!
Δημοσιογράφος 1:Τώρα, όλες οι τάξεις μαζί ευχαριστούμε τον διευθυντή του Σχολείου μας και τους υποδιευθυντές.
Σας ευχόμαστε καλή δύναμη, υπομονή και να σας δίνουμε χαρές με την προκοπή μας.
(Βγαίνουν τρία παιδιά από τις αντίστοιχες τάξεις Α’, Β’, Γ’, και δίνουν ένα λουλούδι στους αντίστοιχους καθηγητές).
Δημοσιογράφος 2:Ευχαριστούμε και το Σύλλογο Γονέων που είναι πάντα κοντά μας.
Δημοσιογράφος 1:Δ2 Και τώρα το αφιέρωμα στη σημαία.
Δ3 Δ4 [κάνεις κλικ στην οθόνη και αρχίζει το βίντεο].
Δημοσιογράφος 2: Αυτή τη σημαία καλείται ο Διευθυντής να παραδώσει στον σημαιοφόρο του σχολείου μας. Παρακαλούμε να διαβαστεί το πρακτικό, που ορίζει το σημαιοφόρο και τους παραστάτες του σχολείου μας.
Όποιος ακούει το όνομά του να ανεβαίνει στη σκηνή.
κ. Διευθυντά είμαστε έτοιμοι, μπορείτε να παραδώσετε τη σημαία.
(Ο Διευθυντής συγχαίρει και λέει δυο λόγια).
Δημοσιογράφος 2: Αποχώρηση σημαίας.
ΜΟΥΣΙΚΗ
Δ5α Δεύτερο Μέρος
Δημοσιογράφος 1: Και τώρα μπαίνουμε στο δεύτερο μέρος.
Στη γιορτή μας φέτος θα δώσουμε ένα όνομα επίκαιρο συνηθισμένο, ασυνήθιστο, ανεπιθύμητο για μας (;): ΧΡΕΟΣ !!! (Δ5β)
Δημοσιογράφος 2: Οικονομικό χρέος;
Δημοσιογράφος 1: Κι όχι μόνο. Η γιορτή μας πάντως έχει σχέση με τον πόλεμο του ’40.
Δημοσιογράφος 2: Δ6 Ο πόλεμος του 40 πώς άρχισε;
Δημοσιογράφος 1:Πώς τελείωσε;
Δημοσιογράφος 2:Τι στοίχισε;
Δημοσιογράφος 1:Αναθέσαμε σε 30-40 περίπου ανταποκριτές, να μας μεταφέρουν πληροφορίες για τα γεγονότα και τις καταστάσεις, έτσι για να μας μείνουν δυο πράγματα…
Δημοσιογράφος 2:Αλλά πριν αρχίσει η ανταπόκριση θα κάνουμε ένα μουσικό διάλειμμα.
(Ένα ανοιχτό βιβλίο ιστορίας ξεφυλλίζεται)
Δ7 ΧΟΡΩΔΙΑ: Τραγούδι «Ιστορία»
Τόσο καιρό στο σχολειό
διαβάζω ιστορία
και τη μαθαίνω σαν νερό.
Μα στο μυαλό μου γυρνά
η ίδια απορία
που να τη λύσω δεν μπορώ .
Γιατί οι άνθρωποι μαλώνουν,
γιατί δε ζουν ειρηνικά,
γιατί δε θέλουν να έχουν φίλους
όπως εμείς που είμαστε παιδιά;
Γιατί να πολεμούν με όπλα,
γιατί κακίες να κρατούν,
γιατί με τα παιδιά δεν μοιάζουν
που τόσο εύκολα συγχωρούν;
Κάθε φορά που μιλούν
για πόλεμο στο σπίτι
εγώ τρομάζω πιο πολύ.
Το ’μαθα πια πως ποτέ
ο πόλεμος δεν λείπει
και ούτε θα λείψει απ’ τη γη.
Γιατί οι άνθρωποι μαλώνουν,
γιατί δε ζουν ειρηνικά,
γιατί δε θέλουν να έχουν φίλους
όπως εμείς που είμαστε παιδιά;
Γιατί να πολεμούν με όπλα,
γιατί κακίες να κρατούν,
γιατί με τα παιδιά δεν μοιάζουν
που τόσο εύκολα συγχωρούν;
Τόσο καιρό στο σχολειό διαβάζω ιστορία
και τη μαθαίνω σαν νερό.
Δημοσιογράφος 1:Γιατί οι άνθρωποι μαλώνουν; Τι έχεις να μας πεις για τα αίτια του πολέμου; Γιατί μας κήρυξαν τον πόλεμο οι Ιταλοί;
Ανταποκριτής 1:Δ8 Σας μεταφέρω το όνειρο του Μουσολίνι και τις δηλώσεις του Ιταλού αντιστράτηγου Βισκόντι Πράσκα.
Ο Μουσολίνι ονειρεύτηκε να ξαναζωντανέψει τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία.[ΔΙΑΦ. 9] Για την αλαζονική Ιταλία η Ελλάδα αποτελούσε πάντα ένα εμπόδιο στην προσπάθεια επέκτασης της επιρροής της στην ανατολική Μεσόγειο.
Ο Μουσολίνι έπεισε το λαό του ότι οι Έλληνες είναι αδιάφοροι, κουρασμένοι και λυπημένοι. Ο Πράσκα είχε πείσει τον Ντούτσε ότι η εισβολή τους στην Ελλάδα θα εξελισσόταν σε περίπατο που θα κατέληγε σε θριαμβευτική είσοδο του ιταλικού στρατού στην Αθήνα. Εξάλλου, λίγο ή πολύ, οι Ιταλοί υπερείχαν παντού: [ΔΙΑΦ. 10]πεζικό, ιππικό, πυροβολαρχίες, άρματα μάχης, [ΔΙΑΦ. 11] αεροπορία [ΔΙΑΦ.12] ναυτικό...
Δ13 «Η επιχείρηση αυτή η οποία μπορεί να μας επιτρέψει να εξαφανίσουμε τις ελληνικές δυνάμεις, έχει προετοιμαστεί μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια και είναι τέλεια όσο είναι ανθρώπινα δυνατόν». Βισκόντι Πράσκα.
Δ14 Επιπλέον, η συμμαχία με την πανίσχυρη Γερμανία είχε δημιουργήσει αίσθημα σιγουριάς στον Ιταλό στρατιώτη.
Δημοσιογράφος 2:Και τότε πώς τους νικήσαμε; Τι λες εσύ που μελέτησες αυτό το κομμάτι;
Ανταποκριτής 2: Ένας παράγοντας είναι η σκληραγωγία του Έλληνα στρατιώτη. [ΔΙΑΦ.15] Με θαυμασμό το διαπιστώνουν Βρετανοί αξιωματικοί και το δημοσιεύουν.
(Σε Διαφάνεια το κείμενο)
Δ16 «Τέτοιες κακουχίες δεν θα μπορούσε ποτέ να υποστεί άλλος στρατός, αν δεν είχε τουλάχιστον τροφή καλή, περιποίηση και πλήρη ανάπαυση τη νύχτα για να συνέλθει από τα βάσανα της ημέρας.
Δ17 Πώς αντέχουν αυτοί οι άνθρωποι, μήνες τώρα, χωρίς να αντικατασταθούν! Κατάφεραν την πρώτη πραγματική ήττα στις δυνάμεις ξηράς του Άξονα…
Δ18 Και αν ακόμη οι Έλληνες συντρίβονταν αύριο, η στρατιωτική συμβολή της Ελλάδος θα έμενε αμείωτη… Θα είναι δόξα της νεωτέρας Ελλάδος ότι συνέτριψε τον μύθο του Αήττητου Άξονα.» (Κέμπτον Μακένζι – Βρετανός συγγραφέας)
Ο Ιταλός στρατηγός, Τσιάνο αναγνωρίζει τη γενναιότητα και το υψηλό φρόνημα του αντιπάλου, που πολεμούσε για να υπερασπιστεί την πατρίδα του, [ΔΙΑΦ.19] την πίστη του, ν΄ ασφαλίσει την οικογένειά του. Είχε το δίκαιο με το μέρος του. Ενώ οι Ιταλοί πολεμούσαν για έναν πολιτικό σκοπό, όχι κατανοητό και αποδεκτό απ΄ όλους. Ήρθαν να κατακτήσουν μια χώρα που δεν τους έβλαψε αλλά αντίθετα τους έδωσε κάποτε τον πολιτισμό.
Δ20 Η ελληνική νίκη ήταν αποτέλεσμα υπεράνθρωπης προσπάθειας.
Δ21 ‘Ήταν σκληρές οι μάχες. Κάθε σπιθαμή κερδισμένου εδάφους πληρωνόταν ακριβά με ελληνικό αίμα.
Δ22 Το ελληνικό πυροβολικό λιγοστό αλλά τρομακτικά εύστοχο. Έπληττε με χειρουργική ακρίβεια τις θέσεις του εχθρού.
Δ23 Πολέμησαν με ό,τι είχαν: πέτρες, γροθιές... Με λόγχες και χειροβομβίδες, [ΔΙΑΦ.24] ξεπρόβαλαν στην ομίχλη σαν φαντάσματα μπροστά στους Ιταλούς.
Δ25 Το έργο του ελληνικού στρατού ενίσχυσαν συστηματικά οι κάτοικοι της περιοχής. Ηλικιωμένοι, γυναίκες και παιδιά έγραφαν το δικό τους έπος στην Πίνδο.
Ανταποκριτής 3: Οι Έλληνες έγραψαν έπος στα βουνά της Πίνδου και θριάμβευσαν. Και μπήκαν και στην Κορυτσά [ΔΙΑΦ. 26] και ύψωσαν την γαλανόλευκη στις κορυφές του Ιβάν. [ΔΙΑΦ. 27] Η αντίσταση των Ελλήνων επηρέασε αποφασιστικά την πορεία της παγκόσμιας σύρραξης. Οι ηγέτες των μεγάλων κρατών εκφράζονται με λόγια θαυμασμού και υπόσχονται αναγνώριση και δικαίωση για τις θυσίες της.
[ΔΙΑΦ. 28] *Αλλά ο πόλεμος δεν σταμάτησε. Τον Απρίλιο του ΄41 άρχισε το σφυροκόπημα των Γερμανών στα βόρεια σύνορά μας.
Στις 6 Απριλίου 1941 οι χιτλερικές στρατιές εισβάλλουν στην Ελλάδα μετά την αποτυχία του Μουσολίνι να καταλάβει τη χώρα μας. Προωθούνται προς την Θεσσαλονίκη, αφού έσπασαν την ηρωική αντίσταση των οχυρών μας και κατεβαίνουν… [ΔΙΑΦ. 28α-28β με ήχο].
27 Απριλίου 1941: Τα χιτλερικά στρατεύματα μπαίνουν στην Αθήνα. Κι η μαύρη νύχτα αρχίζει…
Και κατεβαίνουν… Ο αγώνας της Ελλάδος κατά του Άξονος δεν τελείωσε στην Ηπειρωτική Ελλάδα. Γνώρισε το αποκορύφωμά του στην ηρωική μεγαλόνησο, την Κρήτη. [Δ 28γ με ήχο].
Δ29 20 Μαΐου 1941: Οι Ναζί επιτίθενται από τον αέρα για την κατάληψη της Κρήτης. Αλλά εκεί λίγα λιανοντούφεκα στα χέρια των Κρητικών και των ολίγων μισογυμνασμένων εφήβων, που μόλις είχαν φτάσει, θαυματούργησαν κι ανάγκασαν τον επιδρομέα να διεξάγει επί δύο εβδομάδες φοβερό αγώνα και να υποστεί αιματηρές θυσίες των πιο εκλεκτών στρατευμάτων του, έως ότου στερεωθεί επάνω στο νησί. [ΔΙΑΦ. 30]Ο αγώνας της Κρήτης υπήρξε ισάξιος του αγώνα της Πίνδου. Ήταν ένα επικά δραματικό τέλος της επτάμηνης πάλης του Ελληνισμού εναντίον της βίας.
Δ31 Κατοχή!
Κι ήταν όλα σκοτεινά.
Δ32 Γιατί τά 'σκιαζε η φοβέρα.
Και τα πλάκωνε η σκλαβιά.
Δ33 Για άλλη μια φορά η Ελλάδα σκλάβα.
Σε ποιους;
[Διαφ. 34] [Ελλάδα- χάρτης (1) διαμερίσματα κατακτητών].
Έκαναν όσο κακό μπορούσε ο καθένας: Ιταλία-Γερμανία-Βουλγαρία
Δ35 Θα δούμε σε διαφάνειες μερικά ενδεικτικά εγκλήματα των κατακτητών.
Δημοσιογράφος 1: Έτσι που ακούω να μιλούν για το χρέος μας στην Ευρώπη τον τελευταίο καιρό, μου δημιουργήθηκε η επιθυμία να κοστολογήσω την παρουσία των κατακτητών στην Ελλάδα.
Τι στοίχισε στην Ελλάδα η εισβολή και η παραμονή των Γερμανών, των Ιταλών, των Βουλγάρων;
Κι άρχισα την έρευνα.
Δ36- Δ36α : Χάρτης (2) Οδικό δίκτυο.
Δ37-Δ37α: Χάρτης (3) Λιμάνια.
Δ38- Δ38α: Χάρτης (4) Σιδηρόδρομος.
Δ39-Δ39α: Χάρτης (5) Καμένα δάση στην Αττική.
Δ39β: Χάρτης (6) Απώλειες ναυτικού.
Κατοχικό δάνειο
Δημοσιογράφος 1:
Σε πόσα δις άραγε αντιστοιχεί αυτό το χρέος;
Σιαμάτρα, ποιο κομμάτι του χρέους ερεύνησες εσύ;
Ανταποκριτής 4
Το κατοχικό δάνειο. Άκουσε και φρίξε: Τον Ιανουάριο του 1941, μια εποχή πού η Ελλάδα [ΔΙΑΦ. 40] πεινούσε γιατί είχαν πάρει όλα τα τρόφιμα οι Γερμανοί, που στην Αθήνα έφτασαν να καταγράφονται 400 θάνατοι την ημέρα από την πείνα, υποχρεώνεται η Ελλάδα να καταβάλλει τα έξοδα κατοχής. Δηλαδή να τρέφει ημερησίως 350.000 γερμανούς στρατιώτες, 250.000 Ιταλούς και 60.000 Βουλγάρους. Είπαν στην τράπεζα της Ελλάδος, θέλουμε να μας δανείσετε για τα έξοδα κατοχής και κάτι παραπάνω. Αυτό το παραπάνω, θα είναι δάνειο άτοκο.
Μέχρι στιγμής δεν έχει αποπληρωθεί.
Η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος που έχει αποζημιώσει τον εισβολέα της.
Η Γερμανία έχει αποζημιώσει όλο τον κόσμο εκτός από την Ελλάδα. Τέλος πάντων … τα χρήματα μπορούσαμε να τα ξαναφτιάξουμε, τους ανθρώπους [ΔΙΑΦ. 41] που χάσαμε δεν μπορέσαμε να τους ξαναφτιάξουμε.
Δημοσιογράφος 2: Για τις ανθρώπινες απώλειες θα μιλήσουμε στη συνέχεια.
Διαφάνεια: Χάρτης (7) Θάνατοι.
Διαφάνεια: Χάρτης (8) Δ42 Καμένα χωριά.
Δημοσιογράφος 2: Εδώ σταματούμε. Καμένα χωριά!!! Μερικές κουκίδες στον χάρτη!... Κάθε κουκκίδα και μια θηριωδία!
Θα εξηγήσουμε τι έγινε σε μια, δύο, τρεις κουκκίδες και τέλος οι περιγραφές της καταστροφής. Δεν θα αντέξουμε παραπάνω.
Ανταποκριτής 4: [ΔΙΑΦ. 43] Η αιμάτινη σπονδή των Καλαβρύτων! Το πρωί της 13ης Δεκεμβρίου οι Γερμανοί έμπαιναν στα Καλάβρυτα. Οι καμπάνες άρχισαν να χτυπούν και εντός ολίγου όλες οι γυναίκες και τα παιδιά κάτω των δεκατεσσάρων ετών συγκεντρώθηκαν στο σχολείο ενώ οι άνδρες πήραν το δρόμο για το χωράφι του Καπί. Δ44 Ο αριθμός των ομήρων ήταν μεγάλος, 490 άτομα. Καταθέτει ένας επιζών μάρτυρας (Αργύρης Φερλελής) : «Εκεί που καθόμασταν μας έκαναν νόημα να σηκωθούμε και μόλις έπεσαν οι φωτοβολίδες άρχισαν να μας θερίζουν με τα μυδράλια. Όταν πέσαμε όλοι πλησίασαν οι Γερμανοί με τα πόδια να βουλιάζουν στο αίμα και έδιναν στον καθένα την χαριστική βολή. Ήμουνα ζωντανός. Είχα έναν γείτονα που ζούσε ακόμα και μου λέει: «έρχεται η σειρά μας». Εμένα είχε πιαστεί η αναπνοή μου και δε μπορούσα να μιλήσω. Φτάνουν σε μας, δίνουν δύο πιστολιές στο γείτονά μου στο κεφάλι και τον αποτέλειωσαν. Εμένα, όπως είχα το χέρι στο κεφάλι, μου δίνουν μία πιστολιά που μου τρύπησε το χέρι και με λάβωσε στο μέτωπο. Δεν πέθανα. Έμεινα αναίσθητος… Κάποτε φύγανε. Ανασηκώθηκα… Όταν έφυγα από το σημείο, το πόδι μου βούλιαζε ως το γόνατο στο αίμα. Ποτάμι είχε φτάσει ως κάτω στο δρόμο. Τη στιγμή που η πόλη παραδινόταν στις φλόγες οι Γερμανοί είχαν «ξεχάσει» τα γυναικόπαιδα στο σχολείο. [ΔΙΑΦ. 45] Όταν η φωτιά πλησίαζε, μέσα στον πανικό τους έσπασαν την κλειδαμπαρωμένη πόρτα και βγήκαν από το καιόμενο κτίριο… Τις επόμενες μέρες οι γυναίκες, μητέρες, αδελφές, χήρες και αρραβωνιαστικιές κουβαλούσαν τους άνδρες τους στο νεκροταφείο για να τους θάψουν.»
Ανταποκριτής 5: [ΔΙΑΦ. 46] Εγώ απλώς θα αναφέρω το ολοκαύτωμα του Χορτιάτη που είναι εδώ κοντά μας. 2 Σεπτεμβρίου 1943 …έκαψαν ζωντανούς μέσα σε φούρνο 149 Έλληνες , ανάμεσά τους πολλά παιδιά ακόμη και βρέφη, ενώ κατέστρεψαν ολόκληρο το χωριό παραδίδοντάς το στις φλόγες .
Ανταποκριτής 6: Θα σας μεταφέρω λίγα από την έκθεση του Νομάρχη Λιβαδειάς Ιωάννη Γεωργόπουλου με την οποία δύο μέρες αργότερα ενημερώνει το Υπουργείο εσωτερικών για τη σφαγή στο Δίστομο που έγινε στις 10 Ιουνίου του 1944.
[ΔΙΑΦ. 47] Ένα ολόκληρο χωριό, το Δίστομο, καταστράφηκε όχι από την φωτιά αλλά από την εκτέλεση όλων των κατοίκων του… Ήρθαν με 22 αυτοκίνητα γεμάτα Γερμανούς στρατιώτες. Στον δρόμο πυροβολούσαν ότι ζωντανό έβλεπαν μπροστά τους, άνθρωπο ή ζώο. Εικόνα ομαδικής παράνοιας. Μπήκαν στο ήσυχο χωριό, άφησαν τα αυτοκίνητα και άρχισαν να τρέχουν με ένα όπλο και ένα πιστόλι στο χέρι. Άρπαζαν ότι έβρισκαν μπροστά τους και βίαζαν γυναίκες. Η καταστροφή ολοκληρώθηκε με φωτιά. [ΔΙΑΦ. 48] Αλλά επειδή αυτό το έργο τους καθυστερούσε , πήγαιναν στα σπίτια και εκτελούσαν χωρίς έλεος αφού πρώτα τους χτυπούσαν και τους βασάνιζαν. Πρώτα τον πατέρα, ύστερα την γυναίκα και μετά τα παιδιά. Σκοτώθηκαν τα 223 από τα 300 άτομα που υπήρχαν. (Βίντεο Αργύρη).
(Ο ανταποκριτής κοιτάει το κοινό και σχολιάζει)
Δε θέλω να συνεχίσω τις περιγραφές. Η δολοφονία σταμάτησε κατά το ηλιοβασίλεμα επειδή νύχτωνε και επειδή δεν υπήρχαν άλλοι άνθρωποι. [ΔΙΑΦ. 49] Διασώθηκαν μερικοί, μετρημένοι στα δάχτυλα. Όσοι δεν παραφρόνησαν κατέθεσαν την μαρτυρία τους. Τα γεγονότα του Διστόμου θεωρούνται η πιο κτηνώδης εκτέλεση αντιποίνων στην Ελλάδα και μία από τις μεγαλύτερες ωμότητες όλου του 2ου Παγκοσμίου πολέμου.
Δημοσιογράφος 1: Είπαμε τρεις περιγραφές και φτάνει. Καταλάβαμε τι γινόταν. Εσύ, ποιο άλλο θέμα θα θέσεις ;
Ανταποκριτής: Εγώ προσπάθησα να κοστολογήσω γενικά το χρέος των κατακτητών υπολογίζοντας όσο ήταν δυνατόν τις ζημιές που προκάλεσαν. Λοιπόν, μισός αιώνας και πάνω πέρασε από τη λήξη του Β΄ παγκοσμίου πολέμου. Από τότε, που η Γερμανία έπρεπε να ξοφλήσει τις υποχρεώσεις της προς την Ελλάδα. Κάποιες από τις οφειλές που μόνο η Γερμανία αρνείται να ξοφλήσει συνίστανται:
α) σε χρέη ύψους 80 εκατομμυρίων γερμανικών μάρκων από τον 1ο παγκόσμιο πόλεμο.[περίπου 275 εκατομμυρίων ευρώ]
β) στα αναγκαστικά δάνεια, τα οποία πήρε το Γ΄ Ράιχ από την Ελλάδα, όπως σας είπα νωρίτερα, που προκάλεσαν την πείνα και τους εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς. Επιπλέον στο χρυσό που έκλεψε.
γ) Στις επανορθώσεις που οφείλει η Γερμανία στην Ελλάδα για τις κατασχέσεις, αρπαγές και καταστροφές που προξένησε, ύψους 7,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων, όπως επιδίκασαν οι σύμμαχοι. Αυτές, σύμφωνα με επίσημο έγγραφο της τράπεζας της Ελλάδας υπολογίζονται έως τον Μάρτιο του 2010 στο ποσό των 108,43 δις € χωρίς του νόμιμους τόκους. Με το ελάχιστο επιτόκιο του 3% σε τιμές του 1938 υπερβαίνουν σήμερα το 1 τρις €, τρεις φορές περίπου πάνω από το σημερινό δημόσιο χρέος.
δ) Στις ανυπολόγιστες υποχρεώσεις για την αφαίρεση της ζωής 1.125.960 Ελλήνων. [ΔΙΑΦ. 50] [38.960 εκτελεσμένων, 12.000 νεκρών από αδέσποτες, 70.000 σκοτωμένους σε μάχες, 105.000 νεκρών σε στρατόπεδα της Γερμανίας, 600.000 νεκρών από πείνα και 300.000 απωλειών από υπογεννητικότητα].
ε) Καταστροφές στη γεωργία, κτηνοτροφία εμπόριο.
στ) Στην ατίμητη ηθική προσβολή που προξένησε στον Ελληνικό λαό και στις ανθρωπιστικές ιδέες που εκφράζει η ελληνική ιδέα. Αυτό το πρόβλημα δεν είναι οικονομικό, είναι ηθικής τάξης, ύψιστης ηθικής αξίας κ. ά.
Το χρέος παραμένει… [ΔΙΑΦ. 51] Για να μην τους τρώμε το δίκιο, μας έστειλαν και αποζημίωση, 38 εκατομμύρια μάρκα και μερικά πλοία – παλιοσίδερα.
Δημοσιογράφος 2: Χρέη…
Δηλαδή η Γερμανία είναι χρεωμένη μέχρι το λαιμό στην Ελλάδα.
«Η οικονομία στη χώρα μας βγήκε από τον πόλεμο τόσο κατεστραμμένη, όσο σε καμία άλλη συμμαχική χώρα.»
Ανταποκριτής 7: Δε μας χρωστάει μόνο η Γερμανία. Εμένα ίσως με πείτε ρομαντική. Μέσα στα τόσα οικονομικά προβλήματα εγώ να ασχολούμαι με κάτι «λεπτομέρειες» τον πολιτισμό και τα μάρμαρα, αλλά και αυτά είναι Ελλάδα. Τον θέλω πίσω τον πολιτισμό που μας έκλεψαν. Θέλω τα αθάνατα δημιουργήματα των προγόνων μου που βρίσκονται στα μουσεία [ΔΙΑΦ. 52] του Βερολίνου, [ΔΙΑΦ. 53] του Μονάχου, του Παρισιού, της Ρώμης, της Βενετίας, της Νάπολης, της Κοπεγχάγης στη Δανία, της Βιέννης στην Αυστρία, στο μουσείο του Βελγίου στις Βρυξέλλες, στη Στοκχόλμη. Θέλω [ΔΙΑΦ. 54] τα Ελγίνεια μάρμαρα από το Βρετανικό μουσείο και [ΔΙΑΦ. 55] τις Ελληνικές συλλογές από τις 25 αίθουσες στο μουσείο του Λούβρου. Τα Θέλω, Θέλω να γυρίσουν στην πατρίδα τους, στην πατρίδα μου, την Ελλάδα… Δεν μπόρεσα να υπολογίσω τα ενοίκια που πρέπει να καταβάλλουν οι ευρωπαϊκές χώρες στην Ελλάδα.
Δημοσιογράφος 1: Μακάρι να γίνει κι αυτό. Ευχαριστούμε γι αυτή την ευαισθησία. Η Ελλάδα έχει ανάγκη από Έλληνες, να την αγαπούν, να την νοιάζονται, να την φροντίζουν.
Δημοσιογράφος 2: Συγγνώμη, επειδή ο χρόνος μας είναι περιορισμένος, θα ήθελα να μιλήσουμε και για το δικό μας χρέος. Όχι βέβαια προς τους κατακτητές. Αυτοί μας χρωστούν δεν τους χρωστούμε, αλλά προς όλους εκείνους που αγωνίστηκαν με κάθε τρόπο για είμαστε εμείς ελεύθεροι και περήφανοι. Ας δούμε σε ποιους χρωστάμε την ελευθερία μας; Σε ποιους το μεγάλο μας ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ.
[ΔΙΑΦ. 56]
Μαθήτρια: Σε ευχαριστώ, άγνωστε στρατιώτη, που ξεκίνησες για τα αλβανικά βουνά σαν να πήγαινες σε πανηγύρι.
[ΔΙΑΦ. 57] Που πολέμησες με ανδρεία, που θυσίασες την θαλπωρή, τη ζεστασιά της οικογένειας, [ΔΙΑΦ. 58] που γέμισες τις πλαγιές με το «Αέρα»και τρόμαξες τους γίγαντες!
[ΔΙΑΦ. 59]
Σ΄ ευχαριστώ Αλέξανδρε Διάκε, που πρώτος έπεσες στον πόλεμο.
[ΔΙΑΦ. 60]
Σ΄ ευχαριστώ ηρωικέ Δαβάκη που έγραψες λαμπρές σελίδες ιστορίας.
[ΔΙΑΦ. 61]
Σ΄ ευχαριστώ Έλληνα πατριώτη, που δεν πρόδωσες την πατρίδα, δεν πούλησες τα όσια και ιερά.
Το τραγούδι που θα πει η χορωδία είναι αφιερωμένο σε σας. Εμείς δεν σας ξεχνάμε.
Πήραμε τ΄ Αργυρόκαστρο (Τραγούδι από τη χορωδία)
[ΔΙΑΦ. 62]Ποτάμι τρέχει ο λαός στους στολισμένους δρόμους,
στα μάτια του οργή και φως, ανάπηροι στους ώμους.
[ΔΙΑΦ. 63]Πήραμε τ’ Αργυρόκαστρο και πάμε(3) παραπέρα,
τύραννοι δεν γλυτώνετε, αέρα, αέρα, αέρα.
[ΔΙΑΦ. 64]Κι η μάνα κλαίει στη γωνιά κι η κόρη στο μπαλκόνι,
το δίκιο για τη λευτεριά σαν πέλαγο φουσκώνει.
[ΔΙΑΦ. 65]Πήραμε τ’ Αργυρόκαστρο και πάμε(3) παραπέρα,
τύραννοι δεν γλυτώνετε, αέρα, αέρα, αέρα.
[ΔΙΑΦ. 66] Μαθήτρια: Σ΄ ευχαριστώ γυναίκα της Πίνδου που βουλιάζοντας στα χιόνια προχωρούσες ακάθεκτη για να πας τον ανεφοδιασμό.
[ΔΙΑΦ. 67] Σ΄ ευχαριστώ, απλή Ελληνίδα στα μετόπισθεν γυναίκα της πόλης και του χωριού,[ΔΙΑΦ. 68] που έζησες χρέος εθνικό και προσωπικό να πλέξεις για τον στρατιώτη.
[ΔΙΑΦ. 69] Σ΄ ευχαριστώ Βέμπο που με τα τραγούδια σου εμψύχωσες τον αγώνα.
[ΔΙΑΦ. 70] Σ΄ ευχαριστώ αδελφή νοσοκόμα που στάθηκες μ΄ αυταπάρνηση δίπλα στον τραυματία.
Τραγουδάμε για εσάς.
«Πήρες το φόρτωμα…» (Τραγούδι από τη χορωδία)
[ΔΙΑΦ. 71]
Πήρες το φόρτωμα στην πλάτη,
ξεκίνησες χαράματα.
«Μπροστά στο μέτωπο πεινάμε»,
σου γράφει ο γιος στα γράμματα.
[ΔΙΑΦ. 72]
Άιντε! κι αυτοί σε καρτερούνε
σαν τη φωτιά στην παγωνιά.
Άιντε! κι αυτοί σε καρτερούνε, γυναίκα Ηπειρώτισσα.
[ΔΙΑΦ. 73]
Σου γράφει ακόμα πως κρυώνουν
κι είναι τα ρούχα λιγοστά.
Σου γράφει: «όμως μη φοβάσαι,
εμείς θα πάμε όλο μπροστά!»
[ΔΙΑΦ. 74]
Άιντε! κι αυτοί σε καρτερούνε...
[ΔΙΑΦ. 75]
Πήρες το φόρτωμα στην πλάτη
και πριν χαράξει η αυγή
-το χιόνι δεν το λογαριάζεις-
πας για να φτάσεις στην κορφή.
[ΔΙΑΦ. 76]
Άιντε! κι αυτοί σε καρτερούνε...
[ΔΙΑΦ. 77]
Σαν μάνα ποιος σε σταματάει,
σαν Ελληνίδα ποιος μπορεί
τη λευτεριά να σου στερήσει
και να ‘σαι ακόμα ζωντανή;
[ΔΙΑΦ. 78]
Άιντε! κι αυτοί σε καρτερούνε...
Μαθήτρια
Σας ευχαριστούμε όλους.
Η θυσία σας μας χρεώνει, μας εμπνέει.Δ79
Θα σας θυμόμαστε πάντα.
Θα κάνουμε γιορτές, θα καταθέτουμε στεφάνια, [ΔΙΑΦ. 80]
θα τραγουδάμε τα τραγούδια σας γιατί δεν ξεχνούμε το χρέος μας, την ελευθερία που μας χαρίσατε να την φυλάξουμε. Είναι κληρονομιά ανεκτίμητη.
[ΔΙΑΦ.81] Τραγούδι: «Λευτεριά»…
Πήρα μολύβι και χαρτί
λόγια να γράψω εγώ γι’ αυτή.
Βρήκα και τούτο το σκοπό,
μα ένα έχω να σας πω:
Η λευτεριά είν’ το τραγούδι της καρδιάς,
είν’ τα νερά που ξεχειλίσαν το ποτάμι,
είναι το πέταγμα που κάνουν τα πουλιά,
είν’ τα παιδιά που παίζουνε στη γειτονιά.
Πάνε με δώρα στους τρανούς,
τη λευτεριά ζητάνε,
μα εγώ στον ίδιο το σκοπό
έγραψα στίχο για να πω:
Τη λευτεριά δεν τη χαρίζουνε, παιδιά,
δεν θα σ’ τη δώσουν επειδή σε λυπηθήκαν.
Συ με τα χέρια σου, αν μπορείς, την εκρατάς
και σαν σημαία στα ουράνια τη γυρνάς.
Δημοσιογράφος 2: Τη λευτεριά δεν την χαρίζουνε παιδιά, δεν θα στη δώσουν επειδή σε λυπήθηκαν. Συ με τα χέρια σου αν μπορείς την εκρατάς και σαν σημαία στα ουράνια τη γυρνάς…
[ΔΙΑΦ. 82]
Σας ευχαριστούμε ήρωες του ΄40 που κρατήσατε ψηλά την σημαία της ελευθερίας. Ξεχυθήκατε στους δρόμους την πρώτη ημέρα της απελευθέρωσης και κάνατε παρέλαση.
Γιατί πρέπει να ΄σαι ελεύθερος για να μπορείς να κάνεις παρέλαση.
Σας ευχαριστούμε που μας εξασφαλίσατε τις προϋποθέσεις.
Δημοσιογράφος 1: Θα κλείσουμε με λίγους χορούς από διάφορα μέρη της Ελλάδας αφιερωμένους στον Έλληνα που δεν βάζει κάτω το κεφάλι, και που ξέρει να ζει, ν΄ αγωνίζεται και να νικάει.
[ΔΙΑΦ. 83]
Με το κεφάλι ψηλά, τα χέρια ανοικτά.
Δημοσιογράφος 2: Την έχει η ψυχή μου τη φωτιά
(Μαζί ): Κι αν πέσω εγώ ξανά θα σηκωθώ. Τα βήματά μου κάνω στον Θεό!
ΧΟΡΟΙ
Δημοσιογράφος 1: Πολύ Ωραία. Ευχαριστούμε για τους λεβέντικους χορούς. Και τώρα η στιγμή που όλοι περιμένετε: Απονομή Αριστείων –Βραβείων.
Οι εφημερίδες έγραψαν ότι φέτος ανέβηκαν τα ποσοστά επιτυχίας του σχολείου μας. Είναι αλήθεια; Παρακαλούμε όσοι θα ακούν το όνομά τους να ανεβαίνουν στη σκηνή.
(Κλείνει τη γιορτή ο Διευθυντής)
[ΔΙΑΦ. 84] Εθνικός ύμνος
Δημοσιογράφος 2:Ολοι μαζί τον Εθνικό ύμνο
ΕΘΝΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ